ROL MODEL OLMANIN EĞİTİMDEKİ YERİ
Çocuk eğitiminde kimi meseleler vardır ki ;yaş grubu ya da çevresi fark etmeksizin ebeveynlerin akıllarında yer etmesi gerekir. Yazımızda bu temel meseleleri sizlere sunmak ve yeni bir bakış açısı ortaya koymak istiyoruz. Bu bağlamda; çocuğun ‘taklit’ ve ‘büyüğüne öykünme’ eğiliminden bahsetmek istiyoruz. Çocuğun hayatının başından itibaren yanında olan, eğitiminin temelini veren ailelerin bu konuda neler yapabileceğini anlatmak istiyoruz.Rol model olmanın eğitimdeki yeriyle ilgili uzman görüşümüze bakalım:
“Çocuğa iyi örnek/model olunmalıdır.
Eğitimde en temel ve en etkili yöntem, anne babanın iyi bir örnek veya model olmasıdır. Yaşayarak eğitime bizzat iyi davranış örnekleri sunmak eğitimde tartışmasız kabul edilen bir husustur. İyi bir ahlak eğitimi için tüm etkenlerin dikkate alınması ve olumlu bir şekilde yönlendirilmesi gerekmektedir. Büyükler, çocukların düzeyine inerek onları eğitmelidir. Çocuklara daima uygun bir dille doğru, tutarlı ve yararlı bilgiler verilmelidir.
- Çocuklar anne babaları hakkında ne düşünürler?
- 6 yaşında: Annem ve babam her şeyi bilir.
- 10 yaşında: Annem ve babam çok şey bilir.
- 15 yaşında: Ben de annem ve babam kadar biliyorum.
- 20 yaşında: Şu muhakkak ki anne ve babam öyle pek fazla bir şey bildiği yok.
- 30 yaşında: Bir kerede annem ve babamın fikrini sorsam fena olmayacak.
- 40 yaşında: Ne de olsa annem ve babam bazı şeyler biliyor.
- 50 yaşında: Annem ve babam her şeyi biliyor.
- 60 yaşında: Ah annem ve babam sağ olsaydı da kendisine danışabilseydim.
Gözlem yoluyla çocuklar şu öğrenmeleri gerçekleştirirler:
- Modele bakarak yani taklit yoluyla öğrenme.
- Kendisini bir başkası ile bir veya aynı tutarak onun davranışını benimseme yani özdeşleşme yoluyla öğrenme.
Büyükler gibi hareket eden çocuk, büyükler tarafından daima hoş karşılanır ve böylece büyüklerin davranışlarını taklit eder. Burada çocuğu taklit yapmaya iten kuvvet, yapılan davranışın iyi olup olmadığı değil, etrafından onay görmüş olması ve takdirle karşılanmasıdır. Taklit yoluyla öğrenme sadece küçükler için değil her yaştaki birey için geçerli olabilir.
Özdeşleşme, çocuğun anne baba gibi düşünmek, duymak ve davranmak, onlar gibi olmaya yeltenmek eğilimin, çok sevdiği ve hayranlık duyduğu bir yetişkin figürüne kendini benzetme sürecidir. Özdeşleşmenin taklitten farkı, belli bir şahsın model olarak başkalarına tercih edilmesidir.”
(Ailede Ahlak Eğitimi/m. Zeki Aydın-164)
Sevgiler,
Çocuk Okur Ekibi